15 ΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ

Οι πολλαπλές και διαρκώς εντεινόμενες απειλές τσιμεντοποίησης του παρα-λιακού μετώπου είναι φυσικό αποτέλεσμα της διαχρονικής αβελτηρίας και της ελλιπούς θεσμικής θωράκισης που έχουν αφήσει - χωρίς όραμα και μακρο-χρόνιο σχεδιασμό - το πολυτιμότερο κομμάτι της Καλαμαριάς έρμαιο στα ιδιω-τικά συμφέροντα, προκαλώντας κάθε τόσο την κινητοποίηση των κατοίκων που προσπαθούν να αποσοβήσουν τετελεσμένα γεγονότα.

Για την οριστική ανατροπή αυτής της κατάστασης επιβάλλεται η δημιουργία άμε-σα - και όσο το μεγαλύτερο μέρος του παραμένει ακόμα «αναξιοποίητο» - ενός οργανωμένου και νομικά κατοχυρωμένου ενιαίου ανοιχτού, ελεύθερου χώρου πρασίνου-πάρκου που, με πυρήνα και πλήρως ενσωματωμένο σε αυτό το πρώ-ην στρατόπεδο Κόδρα και Διοικητήριο του το Παλατάκι, θα περιλαμβάνει ολό-κληρο - χωρίς εξαιρέσεις – το παραλιακό μέτωπο.

Προς τούτο απαιτούνται:

1.  Η οριστική θωράκιση του πράσινου χαρακτήρα του πρώην στρατοπέδου Κόδρα με την άμεση ενσωμάτωση του ως ενιαίο Ο.Τ. - χωρίς ρυμοτομήσεις, δρόμους, parking και τα συναφή στο Γενικό Τοπικό (Πολεοδομικό) Σχέδιο ως «Περιοχή Ειδικού Νομικού Καθεστώτος Προστασίας (Π.Ε.Κ.)» όπως ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ από την ισχύουσα νομο-θεσία (άρθρο 7 του ν. 4447/2016 ΦΕΚ 241Α/23-12-2016, μετά την τροποποίηση του από το άρθρο 10 του ν. 4759/2020 ΦΕΚ 245Α/9-12-2020) για περιοχές όπως το Κόδρα, που είναι αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι, περιέχουν δασικές εκτάσεις, ρέματα και αιγιαλό, αλλά και εις εφαρμογήν της απόφασης 288/2003 του Σ.τ.Ε. που απαγορεύει κάθε είδους δόμηση και χρήση μη συνάδουσα με την απόλαυση του πρασίνου. Το επιχειρούμενο Ειδικό Χωρικό Σχέδιο είναι άκυρο γιατί ανατρέπει τον πράσινο χαρακτήρα και το υφιστάμενο πλέγμα προστασίας του και καταργεί το Γενικό Τοπικό (πολεοδομικό) Σχέδιο, εκεί όπου αυτό δεν μπορεί να καταργηθεί.
2.  Η κατάργηση της παρωχημένης νομοθετικής πρόβλεψης για μουσείο και ανοιχτό θέατρο μέσα στον αρχαιολογικό χώρο του Κόδρα(!) με ένταξη σε κάποιο από τα επερχόμενα νομοσχέδια της ακόλουθης τροπο-λογίας «καταργούνται οι παράγραφοι 4 και 6 του άρθρου 31 του ν, 2508/1997» (ΦΕΚ 124Α/13-6-1997), προκειμένου να απαλλαγούμε ορι-στικά από την εργολαβική αυτή απειλή κατασκευής δύο περιττών, ανέφικτων αλλά και καταστροφικών για τον πράσινο χαρακτήρα του πάρ-κου έργων.
3.  Η ενοποίηση των τριών εν ενεργεία χωριστών μελετών «Περιοχής Ειδι-κής Προστασίας» (Π.Ε.Π.) στο παραλιακό μέτωπο σε μία, προκειμένου η νέα ενιαία Π.Ε.Π. κατηγορίας 1 (Περιοχή Απόλυτης Ειδικής Προ-στασίας) που θα προκύψει να καλύπτει αδιάσπαστο, χωρίς κενά, ολόκληρο το παραλιακό μέτωπο με αποκλειστικό σκοπό την προστασία του πράσινου χαρακτήρα της περιοχής, που σε συνδυασμό με την Περιο-χή Ειδικού Νομικού Καθεστώτος στο Κόδρα της προ-προηγούμενης παραγράφου, να αποτελέσουν το ενιαίο παραλιακό πάρκο.
4.  Η ένταξη στα παραπάνω σχέδια του Κυβερνείου (Παλατάκι) ως " Έδρα-Κεντρικός χώρος εκδηλώσεων", το κεντρικό δηλαδή σημείο αναφοράς, και ο κύριος χώρος εκδηλώσεων ολόκληρου του σχεδιαζόμενου πάρκου, έτσι ώστε να πάψει η ανεξάρτητη διαπραγμάτευση της χρήσης του από τρίτους (και η συνακόλουθη σαλαμοποίηση της πε-ριοχής).
5.  Η άμεση έναρξη της απαιτούμενης από το Δασαρχείο μελέτης για δενδροφύτευση 1922 δένδρων στο πρώην στρατόπεδο Κόδρα, σύμφωνα με την πρόταση των πέντε συλλόγων προς τον δήμο Καλα-μαριάς.
6.  Η άμεση εφαρμογή της απόφασης 288/2003 του Σ.τ.Ε. και της εντολής του Δασαρχείου να σταματήσει η χρήση του Κόδρα ως parking, με επιβολή ελεγχόμενης εισόδου επί της οδού Χιλής, επιτρέποντας οχήματα μόνο για υπηρεσιακές ανάγκες, όπως γίνεται ήδη με τις άλλες δύο εισό-δους. Επαρκής χώρος στάθμευσης για τις ανάγκες του κολυμβητηρίου και των επισκεπτών υπάρχει μεταξύ του κολυμβητηρίου και της οδού Χηλής.
7.  Η απόδοση χρήσεων στα διατηρητέα κτήρια του πρώην στρατοπέδου Κόδρα - τουλάχιστον σε όσα εξ αυτών μπορούν να αναστηλωθούν άμεσα - που να συνάδουν με την απόλαυση του πρασίνου και τη μακρόχρονη ιστορία της περιοχής, έτσι ώστε να διαπιστωθεί η καταλληλότητα και οι τυχόν ιδιαίτερες ανάγκες ενός εκάστου σύμφωνα με τον σκοπό για τον οποίον προορίζεται.
8.  Η δυναμική και άνευ ανταλλάγματος διεκδίκηση από τον Δήμο ως σημαντικά και οργανικά τμήματα του ενιαίου πάρκου:   α) των 20,5 στρεμμάτων του Αυτόνομου Οικοδομικού Οργανισμού Αξιωματικών (Α.Ο.Ο.Α.) όπου - όπως και στο υπόλοιπο στρατόπεδο - απαγορεύεται η οποιαδήπο τε δόμηση δυνάμει της 288/2003 απόφασης του Σ.τ.Ε.. Αυτά μπορούν να παραχωρηθούν άνευ ανταλλάγματος τόσο από το Ταμείο Εθνικής Άμυνας όσο και από τον Α.Ο.Ο.Α. με την επίκληση της προφανούς κοινής ωφέλειας και της εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος δυνάμει του v. 3883/2010  (ΦΕΚ 167Α/24-9-2010), στο οποίο διατυπώνεται ρητά ότι: «ακίνητα ιδιοκτησίας του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, του Ταμείου Εθνικού Στόλου και του Ταμείου Αεροπορικής Άμυνας μπορεί με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του κάθε Ταμείου να παραχωρούνται κατά χρήση στο Δημόσιο ή νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και ιδίως στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, εφόσον τα ακίνητα αυτά δεν είναι αναγκαία για τις Ένοπλες Δυνάμεις και με την παραχώρηση της χρήσης εξυπηρετούνται λόγοι γενικού συμφέροντος. Η παραχώρηση της χρήσης μπορεί να γίνεται χωρίς αντάλλαγμα». Άλλωστε, η ευρύτερη περιοχή του Κόδρα περιλαμβάνει ανταλλάξιμες εκτάσεις όπου πιθανότατα εντάσσονται και τα εν λόγω οικόπεδα και οι οποίες κακώς περιήλθαν στην ιδιοκτησία του Α.Ο.Ο.Α. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει ο Δήμος είναι να διερευ-νήσει τα παραπάνω. Η βούληση και η τελική απόφαση είναι καθαρά πολιτικές επιλογές. β) του Κυβερνείου (Παλατάκι) που διακατέχεται πα-ράνομα σήμερα από την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (Ετ.Α.Δ.), γιατί βρίσκεται μέσα στον ενιαίο αρχαιολογικό χώρο του πρώην στρατοπέδου Κόδρα, όπου η Ετ.Α.Δ. σύμφωνα με τον ιδρυτικό της νόμο δεν έχει καμία δικαιοδοσία, και γ) της πλαζ Αρετσούς, γιατί ως χαρακτηρισμένο Του-ριστιό Δημόσιο Ακίνητο επίσης δεν μπορεί να διακατέχεται από την Ετ.Α.Δ. 
9. Η άμεση κατάργηση των δύο επίμαχων οικοδομικών αδειών στην οδό Σοφούλη εις εφαρμογήν των σχετικών αποφάσεων του Σ.τ.Ε., προς συμμόρφωση με την από 19-12-2022 ΟΜΟΦΩΝΗ απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμαριάς και το ισχύων Γ.Π.Σ., παρακάμπτο-ντας τα οποιαδήποτε γραφειοκρατικά προσκόμματα.
10. Η διερεύνηση της δυνατότητας κήρυξης των κτηρίων της πλαζ Αρετσούς ως διατηρητέων, δεδομένου ότι αποτελούν χαρακτηριστικά τουριστικά κτίσματα της εποχήςτου κορυφαίου αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. 
11. Η εναρμόνιση λειτουργίας της μαρίνας ως οργανικό τμήμα του ενιαίου παραλιακού μετώπου/πάρκου, με άμεση αναβάθμιση των υφι-στάμενων αλιευτικών εγκαταστάσεων, βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών εξυπηρέτησης σκαφών και λοιπών συναφών δραστηριοτήτων τοπικού ενδιαφέροντος, και παράλληλη δυναμική και αποφασιστική εναντίωση στην εμπορευματοποίηση και οικοπεδική εκμετάλλευση της από τον ΤΑΙΠΕΔ, εις εφαρμογήν των αποφάσεων  του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμαριάς αριθ. 340/2012 και 95/2013  όπου διατυπώ-νονταν ρητά η αντίθεση του Δήμου στην «αξιοποίηση» της έκτασης από τον ΤΑΙΠΕΔ. Επανεξέταση της αναγκαιότητας μίας επιπλέον (4ης ή 5ης) λιμενικής εγκατάστασης στο ήδη βεβαρημένο περιβάλλον της εναπο-μείνουσας φυσικής παραλίας της Αρετσούς. 
12. Ο χαρακτηρισμός της ενάλιας ζώνης από την παραλία  «Ντωβίλ» μέχρι τη Ρέμβη ως «ιστορικός τόπος και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους», μεγάλο τμήμα της οποίας είναι φυσική συνέχεια των πρανών τα οποία είναι ήδη χαρακτηρισμένα «πράσινο», επαναφέροντας το σχετικό αίτημα που πρωτοδιατυπώθηκε το έτος 2004. 
13. Η άμεση απομάκρυνση, σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου των κάθε λογής εμποδίων που δυσχεραίνουν την ελεύθερη πρόσβαση και απόλαυση της παραλίας και των πρανών, όπως οι περιφράξεις της πλαζ, των προσκόπων και λοιπών εγκαταστάσεων. 
14. Η ίδρυση δημόσιου μη κερδοσκοπικού φορέα με αποκλειστικό σκοπό τη διαχείριση ολόκληρου του ενιαίου αυτού πάρκου/χώρου πρασίνου, με έδρα το Παλατάκι, ανεξάρτητου από την υφιστάμενη ΔΕΤΕΚ. 
15. Η άμεση, ενεργός και δυναμική διεκδίκηση και οργάνωση της εκμετάλλευσης διαθέσιμων πόρων και μεθόδων θεσμικής θωράκισης και οικονομικής υποστήριξης όλων των αναγκαίων δράσεων, όπως είναι ενδεικτικά: α) η δυναμική διεκδίκηση πόρων από την κεντρική εξουσία για άμεσες και επείγουσες ανάγκες, β) ο εντοπισμός και η εκμετάλλευση εγχώριων και ευρωπαϊκών προγραμμάτων, και πολεοδομικών και χρηματοδοτικών εργαλείων (Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις, Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη, Πράσινο Ταμείο, Τράπεζα Γης, κ.α.), γ) ο διεξοδικός έλεγχος της εγκυρότητας των τίτλων ιδιοκτησίας των φερόμενων ιδιοκτητών σε ολόκληρη την περιοχή  κ.α.  

Και μία πρόταση: Ενοποίηση του πάρκου Κόδρα με τη θάλασσα, είτε με υπογειοποίηση με σήραγγα του υφιστάμενου παραλιακού δρόμου στην έκταση που αυτό είναι εφικτό ή με παράκαμψη του πρώην στρατοπέδου.

Τα παραπάνω αποτελούν μία σύντομη σκιαγράφηση των βασικών και τελείως απαραίτητων ενεργειών για τη διάσωση και την ανάδειξη του ανοικτού και πράσινου χαρακτήρα της πολύτιμης αυτής περιοχής και απόδοσης της στο κοινό. Θέσεις που ευελπιστούμε ότι θα υιοθετηθούν και θα υποστηριχθούν από όλους και ιδιαίτερα από όσους διεκδικούν τον δημαρχιακό θώκο.

 Οι παραπάνω θέσεις παρουσιάστηκαν δημόσια για πρώτη φορά στην αίθουσα «Προποντίδα» στις 5-2-2023.